6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6’lık sarsıntılarda Hatay büyük hasar aldı. Uzmanların değerlendirmelerine nazaran ise, kırılan fayın yıkıcı tesiri Hatay’a 50 saniye sonra ulaşmış.
İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tuncay Taymaz başkanlığında toplanan ve ortalarında Kocaeli Üniversitesi’nden Doç. Dr. Serkan Irmak’ın da bulunduğu grup, sarsıntının karakteristik özellikleri hakkında incelemelerde bulundu.
Depremin yıkıcı tesirinin, sarsıntının başlangıç tesirinden kısa bir müddet sonra kuzeydoğu ve güneybatı tarafına yanlışsız ilerlediğini tabir eden Doç. Dr. Serkan Irmak, “Yapmış olduğumuz çalışmada sarsıntının yırtılma sistemiyle ilgili farklı sonuçlara ulaştık. Birinci sarsıntıda 3 farklı segmentin kırıldığını görmekteyiz. Zelzele başladıktan sonra Pazarcık- Işık Dağı ismini verdiğimiz küçük bir segmentte kırıldıktan 9 saniye sonra yırtılma kuzeydoğuya hakikat ilerliyor ve daha sonra güneybatıya gerçek ilerlemese devam ediyor. Üç farklı segmentin bu zelzelede kırıldığını görmekteyiz. Üç segment boyunca farklı güç boşalımlar var.” sözlerini kullandı.
“50 SANİYE SONRA İSKENDERUN VE HATAY CİVARINDA BÜYÜK GÜÇ BOŞALIMLARI GÖRMEKTEYİZ”
Depremin başladığı birinci andan yaklaşık 50 saniye sonra farklı vilayetlerde yıkıcı tesir gösterdiğini anlatan Doç. Dr. Irmak, zelzelenin oluş anından itibaren yaklaşık 50 saniye sonra orada güç boşalımlarının olması aslında yıkıcı dalgaların oraya 50 saniye sonra ulaştığını tabir etti.
Irmak, “Eğer bölgede âlâ bir erken ihtar sistemi olsaydı tahminen bu sarsıntı olduktan sonraki süreç içerisinde insanlara sarsıntıya olan pozisyonlarına nazaran 30-40 saniyelik bir vakit tanıma bahtı verebilirdi.” dedi.
“İKİNCİL AFETLERİN ÖNÜNE GEÇEBİLİR”
Bu durumun mümkün zelzelelerde erken ihtar sistemi olarak da kullanılabileceğini belirten Doç. Dr. Irmak, “Erken ihtar sinyali zelzele olduktan sonra gelen bir sinyal. Evvelce belirleyen bir sinyal değil. Sarsıntı olur, yıkıcı dalgaların size kaç saniye sonra geleceğini lakin öğrenme talihiniz olur.” diye konuştu.
Irmak şöyle devam etti:
“Dolayısıyla bu 50 saniye sonraki güç boşalımı çok büyük bir alanın kırılmasıyla alakalı olan bu zelzeleye özel bir olay. Beklenen Marmara zelzelesinde bu kadar büyük vakit yahut bu kadar fazla bir erken bir ikaz sistemi sinyalinin 50 saniye civarında olacağını düşünmüyorum. Çok daha kısa olacaktır ancak kısa olması da insanları karamsarlığa itmesin. Kısa vakitte bile değerli sanayi tesislerinin, metro çizgilerinin, süratli tren üzere ulaşım araçlarının zelzele sonrası oluşabilecek ikincil afetlerin önüne geçilebilmesi için kullanılabileceğini düşünüyorum.”
