Deloitte’un otomotiv bölümüne istikamet veren tüketici eğilimleriyle ilgili araştırmasına nazaran elektrikli araçların düşük yakıt maliyetleri, dünyadaki üzere Türkiye’de de kullanıcıların tercihlerini belirliyor. Türkiye’deki elektrikli araç almayı planlayan tüketicinin birinci motivasyonu yakıt maliyeti. İklim değişikliği kaygısı ise birinci beşe bile girmiyor.
On yılı aşkın müddettir otomotiv kesimindeki tüketici trendlerini araştıran Deloitte; ekonomik sakinlik, enflasyon ve arz zorlukları ortasında sıkışan bölümün 2023 fotoğrafını çekti. “2023 Global Otomotiv Tüketici Araştırması” raporu, tüketicilerin elektrikli araçları benimsemeye olan ilgisi, araç satın alma eğilimi, bağlanabilirlik ve tüketici itimadı üzere talep taraflı eğilimleri ve tasaları ortaya koydu. 2022’nin Eylül ve Ekim ayları ortasında 24 ülkeden 26 binden fazla tüketiciyle yapılan ankete, Türkiye’den de 1.006 kişi katıldı. Araştırmada öne çıkan birtakım başlıklar şöyle;
En büyük tasa şarj süresi
- Tüketiciler araç kullanma maliyetlerini düşürmeye çalıştıkça elektrikli araçlara olan ilgi artıyor. Lakin bu da yolda şarj için gereken müddet, menzil kaygısı, halka açık şarj istasyonlarının altyapısı ve ulaşılabilirliği üzere bir dizi sorunu gündeme getiriyor.
- Türkiye’de araştırmaya katılan tüketicilerin yüzde 54’ü bir sonraki araç seçimlerinin benzin/dizel olacağını belirtiyor. Hibrit elektrikli araç cevabı verenlerin oranı yüzde 30, büsbütün pille çalışan elektrikli araç yüzde 10, şarjlı hibrit elektrikli araç diyenlerin oranı ise yüzde 4.
- Elektrikli araçlarla ilgili Türkiye’deki tüketicilerin en büyük tasası yüzde 47 ile şarj için gereken müddet. Bunu yüzde 42 ile sürüş menzili ve halka açık elektrikli araç şarj altyapısının olmaması takip ediyor.
- Küresel pazarın tersine elektrikli araç almayı düşünen Türkiye’deki tüketicilerin üçte ikisi araçlarını halka açık şarj istasyonlarında şarj etmeyi planlıyor. Bu eğilimin sebebi, konutlarına şarj istasyonu kurma konusunda bilgilerinin/imkanlarının olmaması (yüzde 30) ve yüksek heyetim maliyetleri (yüzde 30) olarak öne çıkıyor.
- Araştırmanın yapıldığı öbür ülkelerin tersine maliyet faktörü üst sıralarda yer almasa da daha düşük yakıt sarfiyatları dünyadaki üzere Türkiye’de de elektrikli araç seçmenin birinci nedeni. ‘Daha yeterli sürüş deneyimi’, ‘daha az bakım ihtiyacı’, ‘devlet teşvikleri’, ‘içten yanmalı araçlara uygulanan ekstra vergiler’ başka nedenler olarak sıralanıyor. İklim değişikliği telaşı ise bir sonraki araç olarak elektrikli aracı tercih edecek tüketicinin birinci beş motivasyonundan birine bile girmiyor.
- Elektrikli araç talebindeki artış, istasyonları da dönüştürüyor. Tüketiciler, içinde şarj ünitelerinin yanı sıra kolay kolay satın alınabilen içecekler, Wi-Fi irtibatı, atıştırmalıklar ve tuvalet üzere hizmetlerin bulunduğu klâsik yakıt istasyonlarını tercih ediyor.
- Ankete katılan tüketicilerin yaklaşık üçte ikisi, halka açık bir şarj istasyonunda araçlarının boş durumdan yüzde 80’e kadar şarj olması için 10 ila 40 dakika ortasında bekleyebileceklerini tabir ediyor. Bu durum, fosil yakıt tecrübesine denk bir tecrübe oluşturma imkanının ‘sınırlı’ olduğu tarafındaki klâsik niyete meydan okuyor.
- Türkiye’de elektrikli araç satın almak isteyen her 10 şahıstan neredeyse 5’i, araç fiyatları üzerindeki daima üst istikametli baskıyla bir sonraki aracı için 500 bin liradan fazla ödeme yapmayı bekliyor.
Sipariş üzerine üretime doğru
- Mevcut stok krizi, tüketicileri yeni araç teslimatı için daha uzun müddet beklemeye alıştırarak potansiyel olarak yeni bir ‘sipariş üzerine üretim’ paradigmasına kapı açıyor. Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 48’i, bir sonraki araçlarının teslimi için 3 ila 12 hafta beklemeyi kabul ediyor.
- Otomotiv markaları (OEM) klasik kıymet zinciri için kıymetli bir kırılıma işaret eden sigorta eserlerini kurum içine getirme dahil olmak üzere ileriye dönük birçok potansiyel kar havuzunu değerlendirirken, Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 77’si direkt araç üreticisinden sigorta satın almakla ilgileniyor. Bu bölüme düşen her 10 tüketicinin 5’inden fazlası, markalardan pürüzsüz bir satın alma seyahati ve kolaylık bekliyor.
- Tüketici inancı, müşteri bağlarında perakende temas noktalarının kıymetine işaret ederek, satış yahut servis bayilerinde ağırlaşmakta. Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 62’si aracını servise götürdüğü ya da satın aldığı bayiye güvenirken, lakin yüzde 32’si sahip olduğu aracın üreticisi/markasına itimat duyuyor.
Kişisel datalar markalara emanet
- Kişisel datalarını paylaşmaya global ortalamalardan daha fazla eğilimli olan Türk tüketicilerin yüzde 42’si araçlarının ürettiği bilgileri yönetme konusunda en çok otomotiv markalarına ve araç satıcılarına güveniyor.
- Türkiye’de ankete katılan tüketicilerin yarısından fazlası (yüzde 53), kontaklı teknolojiler için, başka bir ödeme yapmayıp araç satın alma fiyatının içinde önden ödeme yapmış olmayı tercih ediyor. Bu durum, aylık abonelikler halinde yeni gelir akışları oluşturmayı hedefleyen otomotiv markaları için kıymetli bir zorluk teşkil ediyor.
‘Tercihleri maliyet belirliyor’
Araştırma sonuçlarını pahalandıran Deloitte Türkiye Otomotiv Kesim Başkanı Hasret Yanmaz, bölümün son devirde global pazarda art geriye yaşanan şoklarla yüzleşmeye devam ettiğini söyledi. Bu yılki raporun tüketicilerin elektrikli araçları benimsemeye olan ilgisini, araç satın alma eğilimini, kaygılarını ve tercihlerini ortaya koyduğunu vurgulayan Yanmaz, “Geçen birkaç yılın zorluklarına karşın otomotiv sanayisi ahenk sağlamaya ve ilerlemeye devam ediyor. Yükselen fiyatlar tüketiciler için değerli bir zorluk olsa da yakıt maliyetlerini düşürmeye yönelik güçlü istek sadece Türkiye’de değil dünyada da elektrikli araç satın alma eğilimini artırıyor. Kesim oyuncuları, mobilite tecrübesini geliştiren katma bedelli hizmetlerle yeni gelir akışlarının kilidini açmak için elektrikli araçlara geçişten yararlanmak istiyor. Bu dönüşüm her ne kadar eser odaklı görünse de, tüketiciler, maliyet, itimat ve eser kalitesini önceliklendiriyor, daha derine indiğimizde ise pürüzsüz müşteri tecrübesi ve artan çok kanallı kolaylık beklentisi karşımıza çıkıyor. Teknoloji ile tetiklenen bu ihtilallerin tek sabiti olan insan her vakit dalın odağında olmaya devam edecek” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
