Garanti BBVA Ödeme Sistemleri (GÖSAŞ), BKM ve MasterCard bilgileri üzerinden gerçekleştirdiği “Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2022” araştırmasının sonuçlarını açıkladı. GÖSAŞ’ın hazırladığı infografik çalışma, ülkemizdeki banka ve kredi kartı sahipliği oranı, kart harcamalarındaki eğilim ve gelişim, e-ticaret hacmindeki artış, kart kullanımındaki demografik dağılım üzere alanlara ışık tutuyor.
Türkiye’de 15 yaş üstü nüfusun bankacılık sistemine dahili artıyor, kartlı ödemeler giderek yaygınlaşıyor…
Araştırmaya nazaran 2022 yılı sonu prestijiyle Türkiye’de 15+ yaş nüfus içinde banka hesabı olanların oranı yükseliyor. Bir evvelki yıl %82 olan bu oran 2022 yılında %86’ya ulaşırken, Avrupa’da ortalama %97 düzeyinde bulunuyor. Finansal sisteme iştirakin yükselmesiyle banka ve kredi kartı sahipliği de her yıl artarken, nakit kullanımı azalıyor ve kartlı ödeme alışkanlığı da giderek güçleniyor. Ülkemizde 2021 yılında kartlı ödemelerin toplam hane halkı harcamaları içindeki hissesi %40 iken bu oran 2022 yılında %42 düzeyine ulaştı. Türkiye ortalaması olan %42 oranı %44 düzeyindeki Avrupa ortalamasına her geçen gün daha çok yaklaşıyor. Gelişmiş ülkelerde %80’e kadar çıkan kartlı ödeme oranının Türkiye’de de nakitten uzaklaştıkça, yakın gelecekte yükselerek Avrupa düzeyini yakalayıp sonrasında gelişmiş ülkeler düzeyine gelmesi bekleniyor.
2022’de 340 milyon adet kart ile 3,7 trilyon TL kart harcaması yapıldı.
“Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2022” araştırması 2022 yılı sonu prestijiyle Türkiye’deki toplam banka ve kredi kartı adedinin %17’lik bir artışla 340 milyon adede yükseldiğini (99 milyon kredi kartı, 241 milyon banka kartı) gösteriyor. Kartlarla yapılan alışveriş harcamalarının 3 trilyon 708 milyar TL’ye ulaştığı, bu hacim içinde kredi kartı ile yapılan harcamaların da 2 trilyon 954 milyar TL olduğu görülüyor. Bu toplam harcama sayısı birebir vakitte, 2021 yılına göre %116 gibi önemli oranda bir artışı da tabir ediyor. (2021: 1 trilyon 712 milyar TL)
2022 yılında kredi kartı ile yapılan harcamaların %75,4’ünün peşin, %24,6’ünün taksitli olarak gerçekleştiği görülüyor. Kredi kartıyla yapılan e-ticaret harcamalarında ise bir evvelki yıla nazaran daha fazla taksit yapıldığı göze çarpıyor. 2022 yılında taksitli alışverişte e-ticaret hissesi %50,2’ye yükseliyor. (2021: % 44,5)
Pandemi tesirleri sona eriyor, harcama eğilimleri değişiyor!
Kartlar en çok market ve AVM’lerde kullanıldı, en yüksek harcama artışı havayolu kesiminde oldu.
2022 yılında kredi kartlarının en fazla kullanıldığı kategori %19 ile market ve AVM’ler oldu. Bilhassa pandemi sonrası konutlardan dışarı çıkma eğilimi AVM harcamalarını arttırdı. Bunu %9 ile akaryakıt, %8 ile elektronik kategorisi takip etti. Öteki taraftan kartla yapılan harcamalarda en yüksek artış, yeniden pandemi sonrası seyahat eğiliminin artmasıyla birlikte, %229 oranla havayolları kesiminde gerçekleşti. Akaryakıt %184, yeme-içme %157 artışla havayollarını takip etti. Pandemi sonrası daha fazla seyahat etme, AVM’lerde harcama yapma üzere dışarıdaki aktivitelere yönelik harcamaların artmış olduğu göze çarpıyor. Kartlı harcamalardaki en düşük artış ise %45 ile telekomünikasyon bölümünde görüldü.
Temassız ödeme birinci tercih haline geldi, kartlı ödemelerin yarıdan fazlası temassız gerçekleşti…
“Türkiye’de Kartlı Ödemeler 2022” araştırması, bilhassa pandemi periyodunda öne çıkan kartla temassız ödeme alışkanlığının giderek güçlendiğini ortaya koyuyor. Buna nazaran 2021’de 2,5 milyar olan temassız süreç adedi, 2022 sonu prestijiyle yaklaşık 4 milyar adede ulaşarak 1 yılda %58 artış gösterdi. Öteki taraftan 2022 yılında kartla yapılan yüz yüze süreçler içindeki temassız süreçlerin hissesi da ortalama %57’ye ulaştı.
E-ticaret harcamalarının toplam harcamalar içindeki artış suratı düşüyor.
Türkiye’de e-ticaret dalı büyümesini sürdürürken toplam harcamalar içindeki artış suratı düşüyor. 2022 yılında e-ticaret dalındaki harcama hacmi 860 milyar TL’ye ulaştı ve bu sayının toplam kartlı harcamalar içindeki ağırlığı %29,1’e yükseldi. E-ticaret harcamalarının evvelki yıllardaki artış trendi incelendiğinde, bilhassa pandeminin yaşandığı periyodu de kapsayan vakit dilimine bakıldığında, 2018’de %17,4 olan e-ticaret harcamalarının toplam harcamalar içindeki oranının 2021 yılında yaklaşık 10 puanlık artış ile % 27,6 düzeyine geldiği görülüyor. Fakat pandemi sonrasına bakıldığında e-ticaret harcamalarının toplam harcamalar içindeki artış trendi 2021’den 2022’ye 1,5 puanla daha düşük bir artış suratı kaydediyor. Pandeminin sona ermesiyle birlikte AVM harcamaları üzere fizikî olarak lokasyon bazlı yapılan harcamaların artması, e-ticaret harcamalarının artış suratının düşmesinde öne çıkan sebepler ortasında gösteriliyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
