SEDİMANTASYON NEDİR?
Kimi hastalıklar insan bedeninde farklı tesirlere neden olarak belirtiler gösterirler. Bedendeki enfeksiyon ölçüsünün artması da bir hastalık belirtisidir. Bedendeki enfeksiyon ölçüsü, sedimantasyon (çökelme) ismi verilen bir test ile ölçülür.
Sedimantasyon sürat testi olarak da bilinen bu test, bedendeki iltihabı tespit etmeye yardımcı olan kolay bir kan örneklemiyle yapılır.
Sedimantasyon suratı testi tek başına bir teşhis aracı değildir, lakin hekiminizin inflamatuar bir hastalığın ilerlemesini teşhis etmesine yahut ilerlemesini izlemesine yardımcı olabilir.
Doktorunuzun kullandığınız ilaçlara ya da sizin durumunuza ait bir özel uyarısı olmadıysa aç ya da tok fark etmeksizin yapılabilir. Sedimantasyon testi için damardan kan örneği alınır.
Sedimanyasyon, saat başına milimetre (mm/saat) cinsinden ölçülür. Referans aralıkları yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişir.
SEDİMANTASYON YÜKSEKLİĞİ NEDİR?
Vücutta iltihaplanma, ateş, ağrı ve şişmeye neden olan hastalıklar sonucu sedimantasyon yükselmektedir. İnflamasyona yahut hücre hasarına neden olan bir durum varsa, kırmızı kan hücreleri (RBC) bir ortaya toplanma/kümelenme eğilimindedir. Bu kümelenme, RBC’lerin kan örneğinin yerleştirildiği bir tüpün içinde çökme suratını tesirler.
Hücreler (RBC) bir test tüpünün tabanına ne kadar süratli ve daha fazla çökerse, iltihaplanma mümkünlüğü o kadar yüksektir. Yüksek sedimantasyon bedende faal bir hastalık süreci olabileceğini manasına gelmektedir.
Sedimantasyon yüksekliğine neden olan hastalıklar;
-Aktif enfeksiyonlar
-Kanser
-Kalp damar hastalıkları
-Romatizmal hastalıklar
-Alerjiler
-Böbrek hastalıkları
-Kan hastalıkları
-Şeker hastalığı
-İnflamatuar bağırsak hastalıkları
-Nörodejenaratif hastalıklar (Parkinson).
Ayrıca birçok öteki etken de sedimantasyonun yükselmesine neden olabilmektedir.
Aktif hastalık olmayan birçok durum da sedimantasyonu yükseltebilir. Bunlar ortasında;
-Gebelik
-İleri yaş
-Kadın olmak
-Adet devrinde olmak
-Yakın vakitte yağlı bir yemek yemiş olmak
-Obez olmak
-Kullanılan birtakım ilaçlar bulunmaktadır.
SEDİMANTASYON YÜKSEKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Vücutta iltihaplanmaya neden olan bir hastalık olduğunda sedimantasyon yükselmektedir. Buna neden olan hastalığın belirlenip tedavi başladıktan sonra bağışıklığı güçlü tutmak ismine sağlıklı beslenilmeli, bol sıvı alınmalı, tertipli uyku uyunmalı ve antrenman yapılmalıdır.
SEDİMANTASYON KAÇ OLMALI?
Normal aralık, erkekler için 0 ila 22 mm/saat ve bayanlar için ise 0 ila 29 mm/saattir. Yaş ve cinsiyet faktörleri de göz önüne alındığında olağan kıymetler şu aralıklarda olmalıdır:
50 yaşından küçük erkeklerde 0 ila 15 mm/saat,
50 yaşından büyük erkeklerde 0 ila 20 mm/saat,
50 yaşından küçük bayanlarda 0 ila 20 mm/saat,
50 yaşından büyük bayanlar için 0 ila 30 mm/saat.
Sedimantasyon testinde sedimentasyon suratının yüksek çıkması, bedeninizde iltihaba neden olan bir hastalığınızın olduğunun işaretidir.
