Nilüfer Belediyesi’nin düzenlediği Şairin Şiir Cihanı buluşmasına şair Arife Kalender konuk oldu. Nilay Özer’in sorularıyla taraf verdiği söyleşide Kalender, kitapları, şiirleri, yazın hayatı üzerine iştirakçilerle keyifli bir söyleşi gerçekleştirdi.
Nilüfer Belediyesi Kütüphane Müdürlüğü’nün, şiir tutkunlarını bedelli şairler ve yapıtlarıyla buluşturduğu, şairlerin yazın ömrüne seyahate çıkardığı “Şairin Şiir Evreni” etkinliğinde yılın birinci buluşması geniş iştirakle gerçekleşti. Nâzım Hikmet Kültürevi Balaban Salon’da gerçekleşen buluşmaya, şair Arife Kalender konuk oldu. Nilay Özer’in soru ve yorumlarıyla taraf verdiği söyleşide Arife Kalender, yazın hayatı, şiire bakışı ve yapıtları üzerine samimi açıklamalar yaptı. Şiir yazmaya başladığı birinci periyottan, son kitabına kadar geçen müddette anıları ve tanıklıklarını da paylaşan Arife Kalender, şiirinin ana kaynaklarının çocukken dinlediği babaannesinin masalları, türküler, Hz. Ali ve küçük yaşlardaki yaşanmışlıklar olduğunu söyledi. Kalender, “Doğduğum yöre, türküleriyle ünlü bir yer. Özgün telaffuzlu türkülerin içinde doğdum. Babaannem de, köyümüzün masalcısıydı. Köyün çocuklarını toplar, her akşam farklı bir masal anlatırdı. Masallarının kahramanları, kadınlardı. Çocukken, dinlediğim türküleri söylerdim. O türküleri şiirlerimde, bir dize ya da söyleyişi farklılaştırarak kullanmışımdır. Köyümüzün etrafında zirveler vardı. O zirvelerin üzerinde yer alan ağaçların altında toplanılır, adaklar adanır, sohbetler edilirdi. Türküler, masallar, ibadet ritüelleri ve Hz. Ali, şiirlerimin ana kaynakları, motifleri oldu. Şiir, bir yanıyla da acıtan bir olgudur. Size bir şeyler dayatır. Gece uykularımdan kalkıp, şiir yazıp, sabah okula gittiğimi anımsıyorum. Çocukken okuduğum birçok kitaptan sonra benim tarafımın, ekonomik sistemlerin ne olduğunu, insanca yaşamanın ne olması gerektiğini kavramaya başlamıştım. Tarafım de oluşmuştu” dedi.
“Şiir yazmak, doğum yapmaktan daha zor” yorumunda bulunan Arife Kalender, konuşmasına şöyle devam etti: “Doğum, doğal bir olay. Şiirde ise siz yaratıyorsunuz, doğuruyorsunuz. Matematiği, fiziği, kimyası, Türkçesi, tarihi, dizeleri var. Bu dünyada bilge ismine ne varsa, gelen şiir duygusu karşısında o sözcükleri gemleyip, bir dizeye, kısma ve şiire yerleştiriyorsunuz. Marangoz da, terzi de sizsiniz. Zanaatlarla sanat ortasında bu türlü bir iştirak var. Her biri ölçüye, estetiğe dayanır. Bunları yapmadığınızda, yazdıklarınız konuşma lisanından öteye gitmez.”
Soru sormayı sevdiğini, soruların, şiirlerini de yönlendirdiğini lisana getiren Arife Kalender, şiirlerinde bayan sorunsalını çokça ele aldığını belirtti. Özgür olmayan bir ortamda doğan şiirin, eksik şiir olduğunu tabir eden Arife Kalender, “Kendinizi ya da öteki bayanları ne kadar anlatmaya çalışsanız da, özgür olmadığınız yerde doğan şiir, eksik şiirdir. Kendimi özgürleştirmemiş olsaydım, çığlık atan, rest çeken bayanlar olmazdı. Baskının olduğu yerde gerçek bir sanat eserinin ortaya çıkması ya çok nadirdir ya da yoktur” dedi.
Şairi, yaşadığı periyotların de belirlediğini lisana getiren Arife Kalender, 70’li yıllarda sosyalist şiirler yazılırken, 80’li yıllarda insansız, doğasız, çiçeksiz şiirlerin yazıldığına dikkat çekti. Kalender, “Toplum neyi yaşıyorsa, sanata yansıyan da odur. Bir çelişkinin, acının birinci sanatkarlar farkına varır. Birinci diken ona batar. Şayet biz de susar, sözcüğü büker, söyleyeceğimizi özgürce tabir edemezsek, o ülkede düşünsel ve sanatsal yapının bir değeri olacağını sanmıyorum” diye konuştu.
Söyleşide, kitaplarından şiirler de okuyan Arife Kalender, aktifliğin son kısmında iştirakçilerin merak ettiği soruları da samimiyetle yanıtladı. Şairin Şiir Kozmosu aktifliğinin sonunda Nilüfer Belediyesi Kütüphane Müdürü Şafak Baba Pala, Arife Kalender ve Nilay Özer’e anmalık vererek teşekkür etti.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
