İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından “Vicdana Davet” temasıyla sürdürülen İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’ne çevrimiçi olarak katılan Prof. Dr. Timothy Garton Ash, Türkiye’nin stratejik ehemmiyetine değindi. Türkiye’nin büyük ve bağımsız bir güç olduğuna işaret eden Ash, “Ne tarafa gideceğinizi biliyorsanız her istikamet güzeldir kelamı çok hoş bir kelam. Yüz yıl evvel Cumhuriyetin kurulduğu periyotta olduğu üzere bizim ne tarafa gideceğimizi bilmemiz gerekiyor” dedi.
Oxford Üniversitesi’nde Avrupa çalışmaları alanında vazife yapan tarihçi-yazar Prof. Dr. Timothy Garton Ash, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından “Vicdana Davet” temasıyla düzenlenen İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’ne çevrimiçi katıldı. “Şimdinin Tarihi İçerisinde Türkiye” başlığıyla yaptığı konuşmada birçok ülke için yaptıkları ankete değinen Timothy Garton Ash, “Ankette hangi ülkelerin gerçek demokrasi yakınlığını sorduk. Hindistan’da bu oran yüzde 54, Çin’de ise yüzde 77 olarak çıktı. Türkiye’ye baktığımız vakit yalnızca yüzde 37’lik bir oran vardı. Türkiye ve Hindistan için sonuçlar enteresan. Yeni güçlerin orataya çıktığını görüyoruz. Her iki ülkenin büyük güçler olarak geçmişleri var. Bunlara baktığımız vakit Türki ye büyük bir güç olarak tanımlıyoruz” dedi.
Çarpıcı anket sonuçları
Yapılan ankete nazaran Türkiye’deki yurttaşların yüzde 73’ünün Avrupa Birliği’nin gerekli bir ortak olduğu istikametinde cevap verdiğini açıklayan Timothy Garton Ash şunları söyledi:
“Yine yüzde 65’i ABD’nin bir müttefik ya da gerekli bir ortak olduğunu söyledi. İngiltere için daha az bir sayı verildi. Çin’in yüzde 55’i bir müttefik olduğu sonucu çıktı. Şaşırtan halde yüzde 69’u Rusya’nın gerekli bir ortak olduğunu söyledi. Rusya ve müttefikliğe baktığımız vakit ABD ile tıpkı. Bir tarafta Rusya ve Çin var. Burada Türkiye’nin yüzyıl evvel yaptığı seçmlerle ilgili olarak; umuyorum ki bu yaz da benzeri seçimler yapabilecek. Türkiye’nin bağımsız bir güç olduğunu düşünüyorum. Atatürk ‘Kimseden çok kendimize benzeriz’ diyor. Batı açısından baktığımızda; ulusal bir çıkar kelam konusu. Bu biçimde bunların hizalandığını söyleyebiliriz. Demokratik dünyada, NATO’da bunu görüyoruz ancak AB ile yakın münasebette de bunu söyleyebiliriz.”
Türkiye batı ile bağlanıyor
Prof. Dr. Timothy Garton Ash, konuşmasının devamında şunları söyledi: “AB kendisini yeni bir yapıya aldı. Burada yalnızca Batı, Balkanlardan bahsetmiyoruz. 1989’dan sonraki durumdan bahsediyoruz. Stratejik iştirak, yakın ilginin AB ile kurulması gerekiyor. Jeostratejik olarak düşünüldüğünde dünyaya baktığımızda harika güçlü Çin’in ortaya çıktığını görüyoruz. Burada büyük güç olan Hindistan, Güney Afrika, Brezilya, Endonezya’yı görüyoruz. Jeostratejik olarak Türkiye’nin batı ile bağlandığını görebiliyoruz. Türkiye bu noktada büyük ve bağımsız bir güç, NATO’nun bir modülü olduğunu, güçlü stratejik bir formda AB ile iştirak kurduğundan bahsedebiliriz. Türkiye’nin yüz yıl evvel, cumhuriyetin kurulduğu devirde olduğu gibi ‘aslında ne tarafa gideceğinizi biliyorsanız her yol iyidi r’ diye bir kelam var. Bu çok âlâ bir kelam. Bizim ne istikamete gideceğimizi bilmemiz gerekiyor.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
