PESTİSİT NEDİR?
Pestisit, tarımda ekinlere ve bitkilere ziyan verme potansiyeli bulunan haşereleri, istenmeyen yabani otları, böcekleri yok etmek ve denetim altında tutmak için kullanılan kimyasal bir unsurdur.
Kimyasal yapılarına ve fonksiyonlarına nazaran sınıflara ayrılan pestisit, böcek öldürücü (insektisit), ot öldürücü (herbisit), mantar öldürücü (fungusit) üzere çeşitleri bulunmaktadır. Pestisitler besinlerde kalıntı bırakabilir.
Pestisit, meyve-sebze üzere besinlerin uygun yıkanmayıp yenmesi sonucunda sıhhat açısından önemli ziyanlara neden olabilir.
PESTİSİT CİNSLERİ NELERDİR?
Pestisitler, insanları ve çevreyi olumsuz etkilemeden zararlıları yok etmeyi amaçlamaktadır. Kullanıldıkları alana nazaran pestisit çeşitleri şu halde sıralanabilir:
İnsektisit: Böcek ve haşerelere karşı kullanılmaktadır.
Herbisitler: İstenmeye nabani ot ve bitkilerde tercih edilmektedir.
Rodentisit: Kemirgenler (sıçanlar ve fareler) karşı bu çeşidi misyon almaktadır.
Bakterisit: Bakterilere karşı kullanılmaktadır.
Fungusit: Mantarlar ve mantar sporları ile gayrette tercih edilmektedir.
Larvisitler: Larvalara (tırtıl, kurtçuk) karşı kullanılmaktadır.
PESTİSİT TESİRLERİ ZİYANLARI NELERDİR?
Pestisitler, çoğunlukla tarımda kullanılan mahsullere ziyanlı canlıları öldürmek için kullanılmaktadır. Pestisit beşerler için risk oluşturabilir ve sıhhat üzerindeki tesirleri, pestisit tipine nazaran değişiklik gösterebilir. Birtakım pestisitler kanserojen olabileceği üzere kimileri da hudut sistemini etkileyebilmektedir.
Pestisitin anlık tesirleri, burunda yanma, batma ve kaşıntı, boğaz ve cilt tahrişi, döküntü olabilir. Bulantı ve baş dönmesi de yaygın olarak görülmektedir. Pestisit zehirlenmesi soğuk algınlığına emsal semptomlar da gösterebilir. Pestisit zehirlenmesi yaşadığınızı düşündüğünüzde çabucak tıbbi yardım alınması önerilir.
Pestisitin sıhhate ziyanları uzun vadede kendini gösterebilir. Beyin hasarı, doğum kusurları, kısırlık, böbrek, akciğer hasarları pestisitin uzun vadede tesirleri olabilmektedir. Pestisite maruz kaldıktan sonra tesirleri haftalar hatta aylar sonra ortay çıkmayabilir ve bu durum da sıhhat üzerindeki tesirlerini ilişkilendirmek zorlaşabilir.
Beyin gelişimi, uyku döngüsü, gerilim üzere beden sürecini düzenleyen hormonlara müdahale eden kimyasallar endokrin bozucu olarak bilinmektedir. Kimi pestisit çeşitleri endokrin bozucu olarak hareket ederek kanser, gelişim problemleri ve kısırlık üzere tesirlerle hayvanlara önemli ziyanlar vermektedir. Bu tesirlere misal olarak insanların kimyasallara maruz kalmasıyla ilişkilendirilebilir.
