Gaziemir Emrez’de 16 yıl evvel tespit edilen 500 bin tondan fazla radyoaktif atığın temizlenme sürecindeki saklılığa karşı ortak basın açıklaması yapıldı. İzmir’in Çernobil’i Temizlensin Komitesi, iş makinelerinin alana girmesinin üzerine çalışmaların ölümcül sonuçlara neden olabileceğinin altını çizerek Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı başta olmak üzere sorumlu kurumlara 14 soru sordu.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Gaziemir Belediyesi, meslek kuruluşları ve çevreci hukukçuların yer aldığı İzmir’in Çernobil’i Temizlensin Komitesi, Gaziemir’in Emrez Mahallesi’ndeki eski kurşun döküm fabrikasının bahçesinde 16 yıl evvel tespit edilen tehlikeli atık ve radyoaktif hususların temizlenme sürecinin şeffaf yürütülmesi davetiyle basın açıklaması düzenledi. Açıklamaya İzmir Büyükşehir Belediyesi Lider Vekili Mustafa Özuslu, Gaziemir Belediye Lideri Halil Arda, TMMOB’a bağlı odaların ve etraf örgütlerinin temsilcileri, İzmir Tabip Odası ile İzmir Barosu temsilcileri, akademisyenler, meclis üyeleri, muhtarlar ve etraf halkı katıldı.
Sirenler eşliğinde “Duran Adam” hareketinin yinelendiği toplantıda sürecin bölge halkı üzerine tesirleri, türel süreçleri hakkında bilgiler verildi. Kurul ismine ortak basın açıklamasını Etraf Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Etraf Kurulu üyesi Helil İnay Kınay yaptı.
“Hala resmi açıklama yapılmadı”
Emrez süreciyle ilgili 2021’den beri yürütülen hukukî çabayla ilgili yaşanan süreci anlatan Kınay, tüm davetlere karşın Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan ve vazifeli kurumlardan önemli bir yanıt alınmadığını söyledi. Kınay, “Bu kirli belirsizlik sürerken geçtiğimiz günlerde basında arazinin sahiplerinin bir şirketle anlaştıkları, yakın vakitte paklık çalışmalarına başlanacağı haberleri yer aldı. Buna karşın hala bir resmi açıklama yapılmadı” dedi. İzmir halkı olarak sürecin takipçisi olacaklarını söz eden Kınay, “Alandaki atıkların etraf ve halk sıhhatine yönelik daha fazla tehdit oluşturmaması için paklık süreci ile ilgili yapılacak çalışmaların hazırlık etabından itibaren tamamlanıncaya kadar şeffaf yürütülmesi, bağımsız uzmanlar tarafından denetlenmesi, kamuoyunun şeffaf ve sağlıklı biçimde bilgilendirilmesi büyük değer taşımaktadır. Alanın temizlenmesinin yanı sıra misal yasa dışı atık ticaretinin önüne geçilmesi için buradaki radyoaktif atıkların nereden kimler tarafından getirildiği kesinlikle ortaya çıkarılmalıdır. Tüm isimli ve idari kurumları misyona çağırıyoruz” halinde konuştu.
Sorulara cevap bekleniyor
Kınay kurul ve kamuoyu ismine Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na, Nükleer Düzenleme Kurulu’na ve tüm ilgili kurumlara şu 14 soruyu sordu:
1- Atıkların ölçüsü ve alandaki dağılımına yönelik tespit çalışması yapılmış mıdır?
2- Alandaki radyoaktif ve tehlikeli atıkların bölgeden uzaklaştırılması konusunda neler yapılmıştır?
3- Haberlerde geçen temizleme çalışmalarına ait hazırlanmış bir proje var mıdır?
4- Alanda mevcut kirlilik ve tesirlerine yönelik izleme ve ölçümler nizamlı olarak gerçekleştirilmekte midir?
5- Bölgede sıhhat taraması ve izleme çalışması yapılmış mıdır?
6- Ülkemize girişi yasak olan nükleer atıkların bölgeye nasıl geldiği konusunda çalışma yapılmış mıdır?
7- Sürecin sorumluları hakkında yürütülen hukuksal süreç ve çalışmalar nelerdir?
8- Bölgedeki çalışma hangi kurumlar tarafından yürütülecektir?
9- İlgili kurumların alanda yürütülecek çalışmalara ait programı, takvimi ve süreci nedir?
10- Bu projeye ait ÇED süreci yürütülecek midir?
11- 10 Ağustos 2017’de olumlu bulunan ÇED raporuna nazaran faaliyet yapılacaksa ona ait yapılan itirazlar dikkate alınmış mıdır?
12- Atıkların ayrıştırılması ve taşınması sırasında ortaya çıkacak kirliliği önleyecek ne üzere önlemler alınacaktır?
13- Çalışmaların kontrolü kim tarafından yapılacaktır?
14- Gaziemir’in 16 yıllık sürecinden sorumlu kurumlar tarafından yapılan çalışma ve kontroller inançlı midir? Bağımsız bir kontrol süreci gerçekleştirilecek midir?
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı