BALIK PULU HASTALIĞI (İKTİYOZİS VULGARİS) NEDİR?
Balık pulu (iktiyozis vulgaris) hastalığında genetik nedenlerle ya da yaşanan farklı rahatsızlıklara bağlı olarak cildin nem tutan esirgeyici bariyeri bu özelliğini kaybedebilmektedir. Tıpkı vakitte yeni deri hücreleri çok süratli üremeye başlarken, eskiyen deri hücreleri de çok yavaş dökülmektedir. Bu durum ciltte pullu görünümde bir birikime neden olmaktadır.
Hastaların cildinde ortaya çıkan imaj balık cildine benzediği için bu durum balık pulu hastalığı olarak tabir edilmektedir. Balık pulu hastalığı az görülen bir rahatsızlıktır ve çoklukla hafif geçirilmektedir. Lakin şiddetli balık pulu hastalığı önemli meselelere yol açabilmektedir. Hafif seyreden balık pulu hastalığı çok kuru cilt ile karıştırılabildiği için teşhiste birtakım gecikmeler ya da zorluklar olabilmektedir.
BALIK PULU HASTALIĞI (İKTİYOZİS VULGARİS) BELİRTİLERİ
Balık pulu hastalığının belirtileri çoklukla ciltle bağlantılıdır. Kimi hastalarda bu belirtiler hafif seyrederken, kimilerinde ise hayli şiddetlidir. Hastalığın esas belirtileri şu formda sıralanabilir:
– Çok kuru ve kalın cilt dokusu
– Deride kaşıntı
– Cildin dökülmeler nedeniyle kahverengi, beyaz ya da gri renk alması
– Baş derisinde pul görünümü
– Ciltte kızarıklık
– Deride pul oluşumu ve dökülme.
Bu belirtiler bedenin muhakkak yerlerinde görülebileceği üzere bedenin tamamına da yayılabilir. Deri dökülmeleri yaygın olarak dirsek, diz, baldır ve bacağın alt kısmında görülse de baş derisi, el ve ayaklar ve avuç içleri üzere bölgelerde de cilt çatlakları ve deri dökülmeleri görülebilir.
Balık pulu hastalarında bu belirtilere bağlı olarak ortaya çıkan en büyük sıkıntılardan biri ter bezlerinin yeteri kadar çalışamamasıdır.
BALIK PULU HASTALIĞI ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Genetik geçişli olan balık pulu hastalığının belirtileri emsal olmakla bir arada genetik geçiş manasında kimi farklılıkları olan birkaç tipi mevcuttur.
Çoğunlukla otozomal dominant geçiş yapan tıbbın sık görülmesine karşın Y kromozumundan ötürü taşınan bir formu da vardır. Bu çeşidinde sadece erkek çocuklar hastalanırlar. Genetik geçişin dışında kimi hastalıkların sonrasında da kazanılan cinsleri bulunur.
BALIK PULU HASTALIĞI (İKTİYOZİS VULGARİS) NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Balık pulu hastalığının günümüzde kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Uygulanan tedaviler balık pulu hastalığının ilerlemesini durdurmaya ya da şikayetleri azaltmaya yöneliktir. Lakin farklı rahatsızlıklara bağlı olarak sonradan edinilmiş balık pulu hastalığında altta yatan nedene yönelik tedavilerden sonra hastalık gerileyebilir.
Balık pulu hastalığı tedavisinde uygulanan yollar şunlardır:
İlaç tedavisi: Balık pulu hastalığını şiddetli geçiren hastalarda ağızdan ilaç tedavisi uygulanabilir. A vitamininin sentetik türevleri olan sentetik retinoidler (izotretinoin, asitretin) kullanılabilmektedir.
Retinoidler, bilinen kemik toksisitesi ve öbür komplikasyonları nedeniyle sırf önemli hadiselerde kullanılır. Retinoidler bebekte sakatlıklara neden olabileceği için gebe bayanlarda kullanılması tavsiye edilmez.
Cilt kremleri: Kuruyan cilt için özel kremler kullanılabilir. Krem uygulamalarının bilhassa banyodan sonra cilt hala nemliyken kullanılması aktifliği artırabilir.
Alfa-hidroksi asitler, üre yahut propilen glikol içeren losyonlar cilt nemini artırmak konusunda tesirli olabilir. Seramidler ve öbür lipidleri içeren cilt kremleri de yaşanan pullanmaya yeterli gelebilir.