Depozito sisteminin hayata geçirilmesinin ülkemiz açısından büyük kıymet taşıdığını lisana getiren Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED) İdare Şurası Lideri Ömer Karadeniz: “Öte yandan, sağlıklı bir atık idaresi açısından kaynağında ayrıştırma projeleri de bir an evvel hayata geçirilmeli. Yalnızca merkezi ve lokal kamu otoritelerinin yapacağı altyapı yatırımları değil bilinçlendirme faaliyetleri de projelendirilmeli. Unutulmamalı ki bugün çalışılmaya başlansa dahi kaynağında ayrıştırmanın kabul edilebilir bir düzeye çekilmesi uzun yıllar alacaktır. Bu sebeple hiç vakit kaybetmeden bu yola girmek gerekiyor” dedi.
Sıfır Atık Projesi Hızlandırılmalı
Sıfır atık projesinin ülkemiz için kıymetine değinen Karadeniz, “Katı atık depolama yerine geri dönüşümü öne çıkararak çevresel sıkıntıların önüne geçmek mümkün. Bu kapsamda birinci adımları atılan sıfır atık projesinin hızlandırılması büyük kıymet taşıyor. Özellikle mevzunun muhatabı olan mahallî idarelerin yatırımlarını hızlandırması gerekiyor. Ayrıyeten bu yatırımların eğitimlerle ve kamu spotlarıyla desteklenmesi de kritik değeri haiz. Çabucak çabucak tüm gelişmiş ülkelerde olduğu üzere ülkemizde de atığın kaynağında ayrıştırılması sonucunda çevresel problemlerin taban seviyeye çekilmesi mümkün olacaktır. Ayrıyeten kaynağında ayrıştırma tekniği sayesinde pak formda toplanan atıkların geri dönüştürülmesi ekonomik açıdan da değerli bir çıkar sağlayacaktır. Plastik bölümü özelinde baktığımızda hammaddede %85’in üzerinde ithalata bağımlı bir yapımız olduğu bir gerçek. Şayet yurtiçinde faal bir kaynağında ayrıştırma sistemi kurup piyasaya sürülen plastikleri geri dönüştürebilirsek bölümümüzün ithalat muhtaçlığı çok daha azalacak ve bu katma bedel ülkemizde kalacaktır. Emsal bir durum kâğıt, metal vb. eser kümeleri için de geçerlidir” dedi.
Projelerin Finansmanı Desteklenmeli
Yerel idarelerin kaynağında ayrıştırma projelerine finansman dayanağı sağlanması ve toplama ayrıştırma dalının sübvanse edilmesi gerektiğini belirten Karadeniz, “Avrupa’da olduğu üzere ambalajı piyasaya sürenler üzerinden toplanan kaynaklar, proje finansmanına ve sistemin işlemesi için gerekli sübvansiyonlara aktarılmalı. Çünkü bu dallar kâr marjı yaratamadıkları için verimsiz çalışmaya her daim meyilliler. Ayrıyeten unutulmaması gereken bir öbür konu ise depozito sisteminin hayata geçmesinin ardından ülkemizdeki atıkların en kıymetli kısmını oluşturan PET ve alüminyum ambalaj atıklarının toplama-ayrıştırma sisteminin dışına çıkacağı ve bu tesislerin karlılığını daha da düşüreceğidir. Bu sebeple önemli bir sübvansiyon sistemi kesinlikle hayata geçirilmelidir. Esasen hali hazırda toplanmakta olan GEKAP’ın kaynak olarak bu sisteme aktarılması dünyadaki başka düzgün örnek uygulamaları ile de paralellik arz etmektedir” dedi.
Geri Dönüşümün Kıymeti Artacak
Önümüzdeki yıllarda geri dönüşüm materyalin ehemmiyetinin artmaya devam edeceğinin altını çizen Karadeniz, “İngiltere’nin akabinde İspanya’da da birincil hammaddeden üretilen eserlere ek vergiler getirilerek geri dönüşüm gereç kullanımı özendiriliyor. Önümüzdeki süreçte öbür ülkelerin de bu trendi paylaşacağını öngörebiliriz. Bu kapsamda gelecek süreçte daha fazla ölçüde ve daha yüksek nitelikte geri dönüşüm materyale muhtaçlık duyacak olduğumuzu rahatlıkla söyleyebiliriz. Ülkemiz şayet bu paradigma değişikliğini hakikat okuyamayıp sağlıklı bir kaynağında ayrıştırma sistemi kurarak ikincil hammadde kaynağımızı teminat altına alamazsa bugün en büyük ihracat pazarımız pozisyonunda bulunan Avrupa’da ve öbür ihracat pazarlarımızda önemli pazar kayıpları yaşamamız işten bile değil” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
