2022 kripto para piyasası için sıra dışı bir yıl oldu. İki yıldır devam eden güçlü yükselişlerin son bulduğu, savaşların yaşandığı, yeni teknolojilerin geliştirildiği, batmaz denilen şirketlerin battığı ve 40 yıldır görülmeyen faiz – enflasyon rakamları… Bitay Araştırma Departmanı 2022’nin akılda kalan olaylarını 22 hususta anlatıyor. İşte kripto paralar için acısıyla tatlısıyla 2022.
- FED ve faiz artırım kararları
Geçtiğimiz yılın birinci şoku aslında FED’den gelmişti. Amerika Merkez Bankası FED, birinci faiz artış sinyalini verdiğinde kripto paralar 60.000$ civarındaydı. FED tarihte benzerine seçkin rastlanır biçimde üst üste 7 toplantıda toplam 400 baz puan faiz artışına gitti ve kripto paraların sıkıntı bir yıl geçirmesinin en büyük sebebi oldu.
- Savaş
Geçtiğimiz yılın tüm dünyada en çok konuşulan olaylarından biri de elbet Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiydi. 2022 yılında bu türlü bir olayın gerçekleşmesi bir yana, küresel ölçekte bu derece kıymetli bir hadisenin kripto para dünyasını etkilemesi de kaçınılmazdı. Bu teşebbüsün akabinde Bitcoin %20’den fazla kıymet kaybederek 35.000$’ın altını gördü. Lakin bunun birçok olumsuz senaryonun birinci sayfaları olduğu şimdi bilinmiyordu.
- Enflasyon
Belki de 2022 yılında tüm dünyada en çok duyduğumuz başlık enflasyon oldu. Yalnızca duymakla kalmadık birebir vakitte yaşadık. Covid-19 sonrası uygulanan nakdî genişlemenin yan tesiri olarak patlak veren enflasyon, Rusya – Ukrayna Savaşı sonrası epeyce yıkıcı bir boyuta ulaştı. Enflasyon 2022 yılında en büyük ekonomik sorun olarak karşımıza çıkarken tüm dünyada alım gücünün düştüğüne şahit olduk.
- Luna – Terra – UST
Terra ağının sabit dijital varlığı UST ve en büyük 10 kripto paradan biri olan Luna’da meydana gelen ani satışlar sonrası rezervi sıfırlanan Terra Vakfı, kripto para piyasasında 2022 yılında meydana gelen birinci büyük krizdi. Olay, ağın sabit dijital varlığı UST’nin fiyatının olması gereken düzey olan 1 dolardan uzaklaşmasıyla başladı. UST sabit dijital varlığı 1 dolarda tutmak için bir epey Bitcoin ve Luna satan şirket bunu başaramadı. Luna’nın kıymet kaybı %99’u aştı. UST sabit dijital varlığı 0,35 cent’e kadar geriledi. 40 milyar dolardan fazla bir kıymete sahip olan şirket önemli bir itimat krizine girerek kâfi kaynağı da bulamadı. Lakin öykü Luna ile hudutlu kalmadı ve ekosistemde bir likidite krizinin birinci adımları olarak kayıtlara geçti.
- FTX
Belki de kripto para piyasasının en çok şaşırdığı bahis olan FTX, piyasadaki en büyük üçüncü borsaydı. Sahip olduğu Alameda Research üzerinden etik dışı süreçler gerçekleştiren ve kullanıcılarının bakiyelerini tabiri caizse çarçur eden şirket için işler istenildiği üzere gitmedi. Bir hafta sonu Binance CEO’su CZ’nin tweetleriyle başlayan süreç iki hafta sonra 32 milyar dolarlık kıymete sahip dünyanın en büyük borsalarından birinin iflasıyla sonuçlandı.
- Ethereum Merge
2022’nin tahminen de en heyecan verici teknolojik haberi Ethereum’dan geldi. Ayı piyasası devrinde moral arayan kripto paralara deva en büyük altcoin olan Ethereum’un yıllardır beklenen “birleşme” haberiydi. Proof of Work sisteminden Proof of Stake sistemine geçen Ethereum blok zincirinin elektrik tüketimi %99’un üstünde azalırken birleşmenin gerçekleşeceği güne kadar Ethereum %100 prim yaptı. Şirketin bunun beş evreli bir planın birinci adımı olduğunu belirtmesi yatırımcıları sevindirirken devam eden periyotta makro ekonomik gelişmeler Ethereum’u olumsuz etkiledi.
- ABD Lideri Biden’dan kripto paralar için yürütme emri
İki yıllık süreçte trilyon dolarları aşan ve on milyonlarca insanın modülü olduğu bir piyasa haline gelen kripto para piyasasında düzenleme için ABD’de lider seviyesinde birinci adım atıldı. ABD Lideri Joe Biden, tüm kurumları kripto para düzenlemesi ve uygulaması için planlar oluşturmaya yönlendiren yürütme buyruğunu yayınladı.
- Celcius
Luna Vakfı’na yaptığı yatırım ile dalgalar en çok etkilenen şirketlerin başında gelen Celcius, yaz aylarını en sıcak geçiren şirketlerden birisi oldu. Şirketin likidite sorunu yaşadığı söylentileri nedeniyle kullanıcılar varlıklarını platformdan çekmeye başlamıştı. Lakin kullanıcıların para çekme süreçlerini askıya alarak sallantının birinci sinyallerini veren Celcius, haziran ayı geldiğinde iflas zincirinin yeni halkası olmuştu.
- Ukrayna’ya kripto para bağışı
Rusya-Ukrayna ortasında başlayan savaş, kripto para ekosistemi dahil olmak üzere bu yıl global pazarlar üzerinde büyük bir tesir yarattı. Lakin savaş kripto para ekosisteminin güç şartlarda devreye girmesi için bir fırsat vazifesi de gördü. İşgalden birkaç gün sonra Ukrayna hükümetinin resmi Twitter hesabı, iki cüzdan adresi de dahil olmak üzere Bitcoin ve Ethereum bağışı talep eden bir gönderi yayınladı. Hükümet 30 milyon dolara muadil kripto para bağışı topladı. Bu kampanya, bir hükümetin kripto para bağışı topladığı birinci kampanya olarak tarihe geçti.
- Şirketlerin NFT piyasasına girişi
2021 yılı sonlarında başlayan ve 2022 yılının birinci günleri itibariyle tepe periyodunu yaşayan NFT piyasası kısa müddette birçok şirketin de gözdesi oldu. Bünyesinde Facebook, İnstagram ve Whatsapp üzere şirketleri bulunduran META şirketi ile Toyota, Mercedes ve Renault üzere otomotiv firmaları, Coca Cola, Nike markaları ve NBA ile WWE üzere tertipler da NFT piyasasına giriş yaptı.
- Apecoin
2022 yılı başlarında NFT’lerin viral olması sonrası piyasaya süratli bir halde giriş yapan Apecoin, daha birinci günden 25 katlık bir artış yaşadı. Ünlü NFT koleksiyonu platformu Bored Ape Yatch Club’un piyasaya sürdüğü Apecoin 2022 yılının ikinci çeyreğinde piyasanın bir epey gözdesi olmuştu.
- Ankara’da kripto para toplantısı
2020 ve 2021 yıllarında yaşanan yükselişlerle Türkiye’de de sükse yapan kripto paralar milyonlarca kişinin yatırım yaptığı bir mecra haline geldi. O denli ki kullanıcı sayısıyla dünya sıralamasının en üst sıralarına çıkan Türkiye’de regülasyon davetleri hükümet tarafında da karşılık buldu. Kripto paraların uzman isimleri ile hükümetin bürokrasi grubu birinci sefer Ankara’da toplantı yaptı. Toplantıda kripto paralarda kapsayıcı bir düzenlemenin ortak kanaat olduğu ve blokzinciri teknolojisinde Türkiye’nin öncü ülkelerden olmak isteği vurgulandı. Gerçekleştirilen toplantı ve verilen sinyaller kripto para dünyası tarafından müspet algılandı
- Elon Musk’ın Twitter satın alması
Kripto para dünyasının en tanınan isimlerinin başında gelen Elon Musk, Twitter’ı 44 milyar dolar karşılığında satın aldı. Satın alma haberleri sırasında Dogecoin başta olmak üzere kripto para piyasasında yükseliş hareketleri yaşandı. Piyasa bilhassa Dogecoin ve Bitcoin için bir gelişme konusunda ümitliydi lakin Musk’tan şu ana kadar bu bahiste rastgele bir adım görülmedi.
- Elon Musk’tan Bitcoin satışı
2021 yılında kripto paraların ralli üstüne ralli yapmasının ve Dogecoin’in yüzlerce kat pahalanmasının baş aktörü olan Elon Musk, yaz aylarında birinci Bitcoin satışını gerçekleştirdi. Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla şirketinin 2. çeyrek raporunda Bitcoin varlığının %75’ine denk gelen yaklaşık 1 milyar dolarlık Bitcoin sattığı açıklandı.
- El Salvador
2022’nin başlarında El Salvador’un kripto paralara merakıyla bilinen çılgın lideri Nayib Bukele, Bitcoin’i resmi para ünitesi olarak kabul ettiklerini duyurdu. Bu adımın akabinde El Salvador tarihte Bitcoin’i resmi para ilan eden birinci ülke olarak kayıtlara geçti. Her ne kadar Bitcoin fiyatı o tarihten bu yana düşüş gerçekleştirmiş olsa da El Salvador kriptoya inanmaya devam ediyor. Ülke yakın vakitte Bitcoin tahvili çıkarmaya ve bir Bitcoin kent kurmaya hazırlanıyor.
- Blockchain Economy Summit İstanbul
İstanbul’da birinci defa tüm dünyanın takip ettiği ve dünyanın önde gelen Blockchain girişimcileri ile çeşitli şirketlerin bir ortaya geldiği tertip gerçekleştirildi. Tepe Avrasya’nın şimdiye kadar gördüğü en büyük Blockchain aktifliği oldu. Tepe Türkiye’nin Blockchain alanında dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olma isteğini ispatlar nitelikte epeyce başarılı geçti.
- Türkiye’de kripto para kullanıcı sayısı birinci kere 6 milyonu gördü
Dünyada olduğu üzere Türkiye’de de 2020 ve 2021 yılları kripto para kullanıcı ve yatırımcı sayısında önemli artışlar görüldüğü bir yıl oldu. 2022 yılında ise dünya genelinde yatırımcı ilgisinin azaldığını görsek de Türkiye artış trendini sürdüren ender ülkelerden birisi oldu. Bu yıl Türkiye’de kripto para kullanıcı sayısı birinci kere 6 milyonu geçti.
- Sam Bankman-Fried
Dünyanın en büyük borsalarından biri olan FTX’in iflasından sorumlu şirketin eski CEO’su Sam Bankman-Fried, Bahamalar’da tutuklandı. Yaklaşık 15 milyar dolar serveti olan SBF’nin tüm varlığı FTX süreci sonrası sıfırlandı. Dağınık dalgalı saçları ve kendine has biçimi ile tanınan SBF, şu anda kripto para piyasasının 2 yılın tabanında olmasının en büyük sebebi pozisyonunda.
- Türkiye kripto benimseme endeksi
2022 yılı çok parlak geçmese de Türkiye’de kripto paralara olan ilgi artmaya devam etti. Blockchain tahlil firması Chainalysis’in 2022 Global Kripto Benimseme Endeksi başlıklı araştırmasına nazaran 2021 bilgilerine nazaran Türkiye, 154 ülke ortasında dünyada kripto paraları en çok benimseyen 12. ülke oldu.
- İstanbul Blockchain Zirvesi
Türkiye’de devlet kademesinde iştirakin gerçekleştiği birinci Blockchain tepesi gerçekleştirildi. Programa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılarak bir konuşma gerçekleştirdi. Blockchain alanında Türkiye olarak lider ülkelerden biri olmayı hedeflediklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, Blockchain teknolojisini devlet kurumlarına ve finans kesimine entegre etme çalışmaların sürdüğünü bildirdi.
- Binance CEO’su CZ ve atışmaları
Elon Musk’ın akabinde kripto para piyasası oyuncularının bu sene en çok duyduğu isim olan CZ, tıpkı vakitte Twitter’ı en etkin kullanan şahıslardan birisi. Sık sık bölümün önde gelen şahıslarıyla diyaloğa girmekten çekinmeyen CZ, 2022’de birçok olaya imza attı. Tron ekosisteminin CEO’su Justin Sun, Elon Musk, WazirX ve Kraken borsalarını ve son olarak eski FTX CEO’su SBF’yi amaç alarak 2022’de gündemden neredeyse hiç düşmedi.
- Michael Saylor birinci sefer Bitcoin sattı
Kripto para kesiminin en büyük destekçilerinden biri olan ve bunu her fırsatta lisana getiren MicroStrategy şirketinin sahibi Michael Saylor, Bitcoin’i desteklemeye devam ediyor. Yıl içinde birçok sefer her fiyat düşüşünde Bitcoin aldığını açıklayan Saylor, bu yıl birinci kere Bitcoin satışına giderek yatırımcıları şaşırttı. Aralık ayında 704 adet Bitcoin satışı yaptığını açıklayan şirketin, bunu gelir vergisi konusunda avantajlı pozisyona geçmek için yaptığı belirtiliyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
